Język śląski

Rozmowa z Grzegorzem Buchalikiem, który jest tłumaczem komiksu "Kajko i Kokosz we Krajinie Borostraszkōw" wydanego przez Egmont w języku śląskim.

Czy znacie te słowa? Lepiej dobrze wiedzieć, co te słowa oznaczają. Wyzwiska śląskie czasami brzmią zabawnie, lecz uważajcie! Choć są z reguły mało kulturalne, to zdarza się ich używać praktycznie niemal wszystkim - wszak każdy ma określone granice cierpliwości. Stąd też, wyzwiska wykształciły się nie tylko w każdym języku narodowym, ale też w gwarach i językach lokalnych. W śląskiej godce również nie brakuje słów, którymi Ślązacy się wzajemnie okładają, kiedy tracą do kogoś cierpliwość, lub zwyczajnie chcą kogoś obrazić. Oto śląskie wyzwiska. Kliknij w "ZOBACZ GALERIĘ".

Brzmią czasami egzotycznie, zabawnie, ale mogą obrazić! Rzecz o wyzwiskach, śląskich wyzwiskach. Te, choć są z reguły mało kulturalne, to zdarza się ich używać praktycznie niemal wszystkim - wszak każdy ma określone granice cierpliwości. Stąd też, wyzwiska wykształciły się nie tylko w każdym języku narodowym, ale też w gwarach i językach lokalnych. W śląskiej godce również nie brakuje słów, którymi Ślązacy się wzajemnie okładają, kiedy tracą do kogoś cierpliwość, lub zwyczajnie chcą kogoś obrazić. Oto śląskie wyzwiska. Kliknij w "ZOBACZ GALERIĘ".

Są takie tematy, w których Ślązacy i Polacy się nigdy nie dogadają. Ślązacy wiedzą, kto wynalazł koło? Nie chodzi o to, żeby się wywyższać, choć wszyscy mamy w pamięci słowa premier Ewy Kopacz, która 5 lat temu stwierdziła w Katowicach, że "Ślązacy są mądrym narodem". Rozchodzi się o nieporozumienia.

Wielu osobom śląska godka może sprawić problemy, zwłaszcza tym, którzy na Śląsku są pierwszy raz. Szokująca może być rozmowa już ze sprzedawcami w sklepikach na dworcu. Mamy dla Was TOP 15 słów i zwrotów, które ułatwią Wam życie na Górnym Śląsku. Zapamiętajcie je zanim wybierzecie się do Rudy Śląskiej, Bytomia, czy Katowic. Kliknijcie "ZOBACZ GALERIĘ".

Rzecz o wyzwiskach - śląskich wyzwiskach. Te, choć są z reguły mało kulturalne, to zdarza się ich używać praktycznie niemal wszystkim - wszak każdy ma określone granice cierpliwości. Stąd też, wyzwiska wykształciły się nie tylko w każdym języku narodowym, ale też w gwarach i językach lokalnych. W śląskiej godce również nie brakuje słów, którymi Ślązacy się wzajemnie okładają, kiedy tracą do kogoś cierpliwość, lub zwyczajnie chcą kogoś obrazić. Oto śląskie wyzwiska. Kliknij powyżej w "ZOBACZ GALERIĘ".

Choć wyzwiska są mało kulturalne, to zdarza się je używać wszystkim... wszak każdy ma granice cierpliwości. Dlatego nie dziwota, że wyzwiska wykształciły się nie tylko w każdym języku narodowym, ale też w gwarach i językach lokalnych. W śląskiej godce również nie brakuje słów, którymi Ślązacy się wzajemnie okładają, kiedy tracą do kogoś cierpliwość, lub zwyczajnie chcą kogoś obrazić. Oto śląskie wyzwiska. Kliknij w "ZOBACZ GALERIĘ".

Podobno język śląski nie istnieje. Podobno to gwara, dialekt czy inne narzecze. Podobno to taka śmiesznie brzmiąca odmiana polszczyzny. Prawda jest dużo ciekawsza i bardziej skomplikowana. Śmiemy podejrzewać, że śląska godka narodziła się dawno temu pod wieżą Babel. I to również Ślązakom Pan w niebiosach pomieszał języki.

Który język obcy jest najłatwiejszy? Za naukę którego języka obcego warto się wziąć, by w miarę szybko go opanować? Odpowiedź na to pytanie nie jest wcale jednoznaczna. Wszystko zależy od tego, który język jest naszym ojczystym oraz jakie języki obce są już nam znane i na jakim poziomie. Sprawdziliśmy, które języki obce są najłatwiejsze dla Polaka oraz nauka których przyjdzie nam łatwiej, jeśli znamy na dość dobrym poziomie język angielski. Zobaczcie sami!

Śląska godka może sprawić problemy, zwłaszcza osobom, które na Śląsku są pierwszy raz. Szokująca może być rozmowa już ze sprzedawcami w sklepikach na dworcu. Przygotowaliśmy dla Was 15 słów i zwrotów, które ułatwią Wam życie na Górnym Śląsku. Warto zapamiętać, zanim wybierzecie się np. do Rudy Śląskiej, Bytomia czy Pszczyny. Kliknij "ZOBACZ GALERIĘ".

Śląski wcale nie jest taki łatwy! Ma swoje zasady ortograficzne i stylistyczne. Jeśli nie znasz godki od małego, to musisz uważać, by nie pomylić znaczenia słów. Niektóre brzmią znajomo - podobne są do polskich odpowiedników, jednak oznaczają zupełnie co innego. Kliknij w galerię i poznaj mylące słówka.

Język śląski nie jest łatwy. Mieszkańcy innych części Polski są bezradni, bo niczego nie rozumieją. Ale także Ślązakom zdarzają się pomyłki. Jak dobrze znasz śląski? Dopasuj słowa po śląsku do opisu.

Ślonsko godka już oficjalnym językiem Facebooka! Ponad rok śląscy internauci czekali na tę informację. W końcu udało się, od czwartku, 21 lipca, ślonsko godka została jednym z oficjalnie dostępnych języków Facebooka! Ślązacy i wszyscy zainteresowani poznawaniem śląskiej kultury i języka, zamiast być w "cudownym nastroju" mogą poczuć się "gryfnie".

Ministerstwo Edukacji Narodowej podało, ilu uczniów w Polsce uczy się języków mniejszości narodowych. Z oczywistych powodów nie znajdziemy tam danych dotyczących śląszczyzny, która nie ma statusu języka regionalnego. Mimo to dzieci śląskiego się uczą!

W Polsce tylko język kaszubski ma status języka regionalnego. Posługuje się nim 106 tys. osób. Śląszczyzna, do której przyznaje się ponad pół miliona mieszkańców Polski, walczy o takie uznanie, a jeśli walka okaże się nieskuteczna, będzie walczyć o przetrwanie, bo bez finansowego wsparcia może wymrzeć.

Pod koniec grudnia 2011 roku decyzją Sądu Rejonowego w Opolu Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń. Już na początku stycznia 2012 roku prokurator zaskarżył postanowienie sądu w całości, uznając,że statut stowarzyszenia jest sprzeczny z ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.

Rada Górnośląska chce, aby wszystkie śląskie gminy przegłosowały uchwały o uznaniu języka śląskiego. Sobotnie spotkanie zakończyło się decyzją o rychłym powołaniu Rady Języka Śląskiego.

Czy wiecie, że słowo "hasiok" ma czeski rodowód? A czy można sobie bez hasioka w ogóle wyobrazić śląszczyznę? No właśnie. Gdzie byśmy wyrzucali butelki i puszki po piwie, które z Czechami łączy nas niezawodnie nie tylko podczas Euro 2012.

Tuż po ogłoszeniu wyników Narodowego Spisu Powszechnego, poseł PO Marek Plura po raz kolejny podejmie próbę przeprowadzenia przez Sejm nowelizacji ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, by język śląski został w niej uznany jako język regionalny.

Z dr Joanną Smól, językoznawcą, o wizji świata bez wulgaryzmów i potędze słowa, rozmawia Elżbieta Sobańska.

Czy słowa mogą być tematem obrazu? Profesor Ireneusz Walczak udowodnił, że mogą. Pod warunkiem, że to słowa ważne dla artysty, wyrażające jego emocje i sięgające do korzeni tożsamości. Pisze Henryka Wach-Malicka

Ślązacy są dziś podzieleni jak nigdy w powojennej historii. Podzieliła ich nawet gwara. Czy mowa śląska może być językiem regionalnym, jak chcą jedni, czy nie spełnia żadnych kryteriów, by tę rolę spełniać?