Cmentarze żydowskie w Gliwicach. Zwiedzanie nekropolii [ZDJĘCIA]

Są dwa cmentarze żydowskie w Gliwicach. To miejsca, którymi opiekuje się Gmina Wyznaniowa Żydowska w Katowicach. Na co dzień nekropolie są zamknięte, jednak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca na kilka godzin otwierane są dla zwiedzających przez Stowarzyszenie na rzecz Dziedzictwa Żydowskiego w Gliwicach "Pamięć - Zikaron". Można je wówczas nie tylko obejrzeć, ale również dowiedzieć się o nich czegoś więcej.

Cmentarze żydowskie w Gliwicach

Korzystając z okazji wybraliśmy się na cmentarz żydowski przy ul. Na Piasku. To starszy z dwóch gliwickich kirkutów. Powstał w 1815 roku, zaś regularnych pochówków zaprzestano tu w roku 1937. W sumie pochowano tu ponad tysiąc osób. Do dziś zachowało się ok. 500 macew, czyli żydowskich nagrobków.

Druga nekropolia, to tzw. nowy cmentarz żydowski przy ul. Poniatowskiego. Powstał w latach 1902-1903 i wciąż jeszcze odbywają się tu pochówki.

Cmentarze żydowskie w Gliwicach znajdują się pod opieką Gminy Wyznaniowej i to ona dba o nie. Pomagają stowarzyszenia, takie, jak Zikaron, i zwykli ochotnicy. Do ich działań należy przede wszystkim sprzątanie nekropolii, np. po "wizytach" nieproszonych gości. Nie chodzi jednak o duże akty wandalizmu, bo te zdarzają się bardzo rzadko, a raczej o zaśmiecanie cmentarzy.

Jeśli chodzi o utrzymanie cmentarzy żydowskich, to musimy pamiętać, że nie bez powodu sprawiają one wrażenie na pozór zaniedbanych.

- W religii żydowskiej nie pielęgnuje się grobów z taką pieczałowitością, jak w religii chrześcijańskiej. Pozostawia się je same sobie. Bluszcz, który obrasta cały cmentarz nie może zostać usunięty. To wyraz innego podejścia do samej śmierci - mówi Krzysztof Krzemiński ze stowarzyszenia Zikaron.

Stary cmentarz żydowski w Gliwicach jest najstarszym zabytkiem kultury żydowskiej w mieście (mimo, iż w żadnym oficjalnym rejestrze nie widnieje jako zabytek). Znajdziemy na nim m.in. groby rodziny Troplowitzów, Freudów czy Froehlichów. Znajdują się tu również ruiny małego domu przedpogrzebowego.

- Na macewach są napisy w języku hebrajskim, niemieckim i polskim. To namacalny przykład historii Gliwic. Historii często skomplikowanej, ale taka ona właśnie była i nic tego nie zmieni - mówi Krzemiński.

Kolejne zwiedzanie cmentarzy żydowskich w Gliwicach we wrześniu. Więcej informacji, zawartych m.in. w specjalnym przewodniku po zabytkach kultury żydowskiej w mieście, znajdziecie na stronie Stowarzyszenia "Pamięć - Zikaron"